Algoritmes wakkeren wij-zij-denken aan

Wij-zij denken is helaas niet meer weg te denken uit onze samenleving. We delen dan ook massaal onze mening online. Gelijkgestemde meningen versterken onze eigen overtuigingen, terwijl het verschil met tegenstrijdige meningen groter wordt. Onze educatief medewerker Vincent legt uit hoe dat komt.

"Online polarisatie is een groeiend fenomeen waarbij individuen en groepen zich steeds meer (onbewust) ingraven in hun eigen meningen. Dat komt doordat algoritmes berichten filteren om vervolgens overeenkomstige perspectieven te tonen. Het gevolg is dat gebruikers in filterbubbels terechtkomen, waar ze voornamelijk informatie ontvangen die hun bestaande overtuigingen bevestigen."

"Daarnaast ontstaan er 'echokamers', een omgeving waarin mensen communiceren met met anderen die vergelijkbare opvattingen en meningen hebben. De verschillen tussen tegengestelde overtuigingen worden dus steeds groter, en genuanceerde standpunten gaan verloren. Het begrijpen van deze dynamiek is van belang om te herkennen hoe onze interacties en meningen gevormd en soms vertekend worden door de online omgeving."

De dubbele rand van online polarisatie

Hoewel online polarisatie kan leiden tot een versterking van gemeenschapsgevoel en solidariteit binnen gelijkgestemde groepen, kent het ook z'n nadelen: "De dialoog en het begrip tussen verschillende groepen kan verminderen, wat essentieel is in een meerstemmige samenleving. Verder kan polarisatie de verspreiding van misinformatie bevorderen en leiden tot een verharding van standpunten. Daardoor verkleint de kans op verbindende gesprekken en een respectvol debat. Dit kan sociale spanningen vergroten en de samenhang binnen de bredere samenleving onder druk zetten."

Naar een verbonden en kritische online gemeenschap

Vincent verwijst naar het belang om te streven naar meer verbinding en begrip online. Hij benadrukt dat dit een bewuste inspanning vereist om buiten onze comfortzones te treden en interacties aan te gaan met mensen die andere overtuigingen hebben.

"Kritisch denken en het bewust zijn van de werking van algoritmes kunnen ons helpen genuanceerder naar verschillende kwesties te kijken. Door ruimte te maken voor dialoog en verschillende perspectieven kunnen we bijdragen aan een meer inclusieve en begripvolle online gemeenschap, waarin discussies niet polariseren maar verbinden. Dat vraagt om een actieve en positieve rol van alle gebruikers om de kwaliteit van online interacties te verhogen en zo een sterkere, meer verbonden samenleving te creëren", besluit hij.

De foto bij dit artikel werd gegenereerd door artificiële intelligentie (DALL-E).