Er waren eens lang geleden erg veel verhalenvertellers. Met hun verhalen spoorden ze de mensen aan tot het goede, brachten ze een boodschap, wilden ze moraal bijbrengen of mensen vermaken. Mythische figuren en magie doorspekten de verhalen en hieven daarmee de armoedige contexten op, ze gaven de droom van een beter leven weer en het streven naar beter, naar goedheid. Maar ook alle lelijke en mooie karaktertrekken die mensen eigen zijn komen boven in deze verhalen... we noemen ze fabels, sprookjes, mythen, ... elk met hun eigenheden.

Vandaag gaan we een beetje op reis ‘in ons kot’. We halen samen vakantieherinneringen op en proberen te achterhalen wat voor jou de meest gekoesterde reis of uitstap was. Misschien heb je wel nooit van reizen gehouden en ging je liever op reis in je eigen omgeving? Of misschien reis je het liefst in je eigen hoofd, want daar kan je oneindig ver gaan, waar je ook bent.

Afscheid nemen, en het grote gemis dat daarop volgt, horen bij het leven. We moeten allemaal een manier vinden om het een plaats te geven. Maar de mensen (en dieren) die het dichtst bij ons staan, die verdwijnen niet, die blijven altijd verder leven in onze herinnering. Want echt dood is iemand pas als jij hem of haar bent vergeten.

Sinds de jaren zestig is onze manier van wonen sterk veranderd. Familieleden leefden vroeger met meer op een kleinere oppervlakte en er was veel minder ‘wooncomfort’: Je moest buiten naar het toilet, er was maar één verwarmde ruimte in het huis, slapen deed je met meerderen op een kamer, er kwam nog geen warm water uit de kraan en wassen nam veel tijd en ruimte in beslag.

Kan je de liefde beschrijven in woorden, omlijnen in beelden of bezweren door een melodie? Kan je de liefde herbeleven door er herinneringen aan op te halen? Wij doen alvast een poging met de verhalen, schilderijen, muziek en getuigenissen die we samenbrengen in dit voorleespakket.

Moeder zijn is een fulltime bezigheid: naast het moeder zijn ben je tegelijkertijd ook raadgever, coach, taxichauffeur, kok, enzovoort. Naar aanleiding van Moederdag maakten we een voorleespakket dat volledig in teken staat van moeders! Net op die ene speciale dag worden moeders eens extra in de bloemetjes gezet. Van nostalgische verhalen tot rake wijsheden en lekkere receptjes.

Dit voorleespakket gaat over tuinieren: snoeien, maaien, zaaien, bemesten, bewateren...noem maar op! Niets leuker om in de lente de groene vingers boven te halen en de tuin in te duiken.

'Ik heb dezelfde ogen En ik krijg jouw trekken om mijn mond Vroeger was ik driftig Vroeger was jij driftig Maar we hebben onze rust gevonden En we zitten naast elkaar En we zeggen niet zoveel Voor alles wat jij doet Heb ik hetzelfde ritueel Papa Ik lijk steeds meer op jou.' Papa – Stef Bos

Spelletjes en speelgoed zijn een groot deel van ieders kindertijd. Praten over hoe je je als kind vermaakte, brengt vaak fijne herinneringen naar boven. Met dit thema willen we even teruggaan naar die onbezonnen jeugdjaren van toen we samen speelden met broers en zusjes, met de kinderen uit de buurt en op school.

Om alle zintuigen van de luisteraar(s) aan te spreken, kan je de foto’s uit de bijlage van het pakket afdrukken (op groot formaat) om te laten zien. En indien mogelijk kan je ook nog zorgen voor enkele dingen om aan te raken (zoals zand, schelpen, een gedroogde zeester, een teil met water -> pootje baden,...), dingen om te proeven (zoals chocolade zeevruchten, boule de Berlin, babelutten, grijze garnalen, ...) en dingen om aan te ruiken (ongepelde grijze garnalen, ...).

Dit voorleespakket gaat over 'smaken van toen'. Verhalen over de dorpssnoepwinkel, de melkboer, de kerstdiners en -tradities,... Deze teksten roepen beslist veel beelden en herinneringen op bij de ouderen voor wie je dit zal voorlezen.

Dit voorleespakketje gaat over de zomer, voor veel mensen het leukste seizoen van het jaar. Heerlijk is het om, omringd door de honderden geuren en kleuren van de natuur, te genieten van wandel- en fietstochten of van zwemmen onder de stralende zon. Vogeltjes fluiten en vlinders fladderen vrolijk in het rond.

Dit voorleespakket gaat over  Verloren voorwerpen, of ook wel ‘vergeten’ voorwerpen. Het zijn voorwerpen die we nu nog wel kennen, maar die niet meer in die mate gebruikt worden of voorkomen. Er bestaan verschillende mooie naslagwerken en websites met beeldmateriaal over ‘verloren voorwerpen’. Als je één van deze werken kan lenen in je bibliotheek heb je beslist nog genoeg materiaal om een gesprek rond dit thema op gang te brengen.

Dit voorleespakketje gaat over bijgeloof, ook wel volksgeloof genoemd. Sinds mensenheugenis is er altijd bijgeloof geweest en ook nu is bijgeloof nog veel aanwezig in ons westers wereldbeeld. Maar wat betekent bijgeloof precies en waar komt het vandaan? En wie heeft beslist dat vrijdag de dertiende bijvoorbeeld een ongeluksdag is? Of dat je beter niet onder een ladder doorloopt? Bestaat de tandenfee eigenlijk echt en waarom moet je nu net bang zijn van een zwarte kat, en niet van een rosse of witte?

Dit voorleesmoment, met als onderwerp vogels, bevat 4 verhalen. Tussen deze verhalen door kan je desgewenst even een rustpunt inlassen door het citeren van één of meerdere citaten over vogels. Zet als het kan bij het binnenkomen van je publiek een liedje over vogels op zoals 'Net als vreemde vogels' van Claire of 'De vogel' van Tim Visterin.

Net als de voorlezer, brengt ook de radiomaker ons in contact met woorden, zinnen, verhalen, weetjes ... en met taal in het algemeen. De radio biedt ons eveneens verhalen en nieuwtjes, maar is daarnaast evenzeer een ideaal gezelschap doorheen de dag. Als achtergrond bij het werk, als medereiziger tijdens het autorijden, als aangename metgezel tijdens de huishoudelijke klussen.

"De wereld die God geschapen heeft is groot en nog niet geordend. Door de brede stroming van de oceanen, de dichte bossen en de overvloed aan doornige struiken is niet alles op aarde even gemakkelijk te vinden. Helemaal in het begin, toen er nog maar drie mensen op aarde leefden, wisten ze niet eens van elkaars bestaan. En ook al was dit Gods wil, ze waren alle drie heel eenzaam."
Uit: Liefdesverhalen uit alle windstreken, Geraldine McCaughrean en Jane Ray, Christofoor, 2000.

Deze keer zochten we korte teksten over de 5 zintuigen: zien, proeven, ruiken, voelen en horen. Geuren kunnen herinneringen oproepen. Misschien denk je bij de geur van vers gebakken brood wel terug aan je moeder, of bij de geur van speculaas aan die onvervangbare Sinterklaasavonden, aan lang vervlogen wintertijden rond de haard…

Toon Tellegen is een Nederlandse schrijver, arts en dichter die vooral bekend is om zijn kinderboeken. Meer bepaald zijn dierenverhalen rond de mier en de eekhoorn erg geliefd en worden ook door volwassenen graag gelezen vanwege de amusante, bizarre situaties en filosofische diepgang.

Roald Dahl (1916-1990) was een Brits schrijver. Hij schreef boeken voor zowel kinderen als volwassenen. Zijn schrijfstijl was bijzonder: de verhalen voor volwassenen zijn vaak bizar en die voor kinderen grappig, vreemd, onvoorspelbaar en griezelig. Zijn kinderboeken werden van tekeningen voorzien door Quentin Blake. Ze werden in Nederland zowel door de Griffeljury als door de Kinderjury verschillende malen bekroond.

De Witte is een jeugdwerk van Ernest Claes, geïnspireerd op de kinder- en bengelstreken van een dorpsjongen uit Zichem en de vaak harde reacties daarop van volwassenen in zijn omgeving. De Witte is het bekendste en populairste werk van Claes. De roman werd uitgegeven in 1920 en werd twee keer verfilmd, in 1934 door Jan Vanderheyden (De Witte) en in 1980 door Robbe De Hert (De Witte van Sichem).

Kermis doet ouderen denken aan feest, lekker eten en drinken, dansen in de tent, attracties bewonderen en beleven. In het dagelijkse leven moesten ouders en kinderen hard werken om rond te komen, maar als het kermis was, was het echt feest. Familie en vrienden kwamen samen in het dorp, het lekkerste eten werd op tafel gezet, de drank vloeide rijkelijk, mensen lachten en dansten en de kinderen kregen een centje voor de draaimolen, de rupsbaan of de schiettent.

Toon Hermans werd geboren in Sittard op 17 december 1916. Hij was een bekend Nederlands cabaretier, zanger, kunstschilder en dichter, maar ook in België was hij een grote naam. Hij kreeg die naamsbekendheid vooral door de introductie van de onemanshow in Nederland en Vlaanderen. Zijn conferences waren tijdloos en niet actualiteitsgebonden, waardoor ze tot op vandaag nog grappig en entertainend zijn. Zijn typetjes en woordspelletjes zijn verbluffend en niet te evenaren.

Ouderen vinden het fijn als je bij elke tekst even stilstaat en hen erbij betrekt: kennen ze de auteur? Wat vinden ze van het verhaal? Hoe ging het er in hun (jonger) leven aan toe? Zijn ze zelf lang getrouwd (geweest) en hoe werd een gouden bruiloft gevierd? Wat weten ze nog van de coureurs uit de Ronde van Frankrijk? Luisterden ze trouw naar het radioprogramma Te bed of niet te bed of naar de cursiefjes in het Schurend Scharniertje?