Juist nieuws of fout nieuws?

   19/10/2023

Dagelijks worden we overspoeld met nieuwe informatie via televisie, radio, sociale media en andere kanalen. Door deze constante stroom aan nieuws kan het soms moeilijk zijn om nep van echt te onderscheiden. Uit een peiling van de VRT blijkt dat 60% van de Vlamingen in 2020 twijfelde aan de echtheid van het nieuws dat ze zien. Hetzelfde aantal mensen geeft aan ooit nepnieuws te hebben geloofd. Maar wat is desinformatie precies? Onze educatieve medewerker Sarah legt het uit in dit artikel.

Desinformatie, vaak 'fake news' genoemd, is valse of misleidende informatie die opzettelijk wordt verspreid om mensen te misleiden. "Dat kan gaan van volledig verzonnen verhalen tot verdraaide feiten en gemanipuleerde beelden. Desinformatie verspreidt zich vaak via sociale media, nieuwswebsites en zelfs mond-tot-mondreclame. Het doel ervan kan politiek, financieel of ideologisch zijn, en kan leiden tot publieke verwarring, wantrouwen en het ophef in de samenleving", duidt Sarah.

Onderscheid echt/nep

Sarah wijst erop dat het belangrijk is om desinformatie te kunnen onderscheiden van echte informatie. "Omdat fake news er vaak geloofwaardig uitziet, kan dat een hele uitdaging zijn. Onderzoek toont aan dat sommige Vlamingen zoeken naar manieren om hiermee om te gaan, terwijl anderen het nieuws vermijden omdat ze niet weten hoe ze echte van valse informatie kunnen onderscheiden. Het is echter cruciaal dat iedereen deze vaardigheid ontwikkelt om weloverwogen beslissingen te nemen en niet te worden misleid."

Onjuiste informatie kan leiden tot verkeerde overtuigingen en gedragingen, wat negatief kan zijn voor zowel individuen als gemeenschappen. Een goed geïnformeerde bevolking daarentegen draagt bij aan een gezond en functionerend democratisch proces.

Vier tips

Met deze eenvoudige tips kan je desinformatie herkennen en bestrijden.

  1. Controleer altijd de bron: betrouwbare nieuwsbronnen hebben vaak een goede reputatie en duidelijke contactinformatie.
  2. Raadpleeg meerdere bronnen om te zien of andere bekende media dezelfde informatie bevestigen.
  3. Maak gebruik van factchecking-websites om de juistheid van informatie te verifiëren.
  4. Kritisch denken is essentieel: vraag jezelf af wie baat heeft bij de verspreiding van bepaalde informatie en of het verhaal logisch en consistent is.

"Door deze stappen te volgen, kunnen we samen helpen de impact van desinformatie te verminderen", besluit Sarah.

Workshop boeken?

Wil je je doelgroep weerbaar maken rond fake news? We hebben twee workshops die dit thema omvatten: Fake news en Leren factchecken